Próby wątrobowe – co wchodzi w skład badania?

Próby wątrobowe – co wchodzi w skład badania?

Zapewne zdarzyło Ci się usłyszeć od lekarza zalecenie wykonania prób wątrobowych. To określenie służy jako nazwa dla badania parametrów wątroby, stosowanych w diagnostyce niektórych chorób. Próby wątrobowe służą oznaczeniu czterech enzymów oraz jednego z barwników wątrobowych. Co takiego wchodzi w skład tego badania? Dowiesz się, czytając dalej!

próby wątrobowe co to za badanie dla kogo

Jakie mamy enzymy wątrobowe?

Wątroba odpowiada za szereg istotnych dla naszego organizmu funkcji. Pełni ważną rolę detoksykacyjną, magazynującą oraz metaboliczną. Pełni funkcję niezbędnego filtratora krwi, aby oczyścić ją ze szkodliwych substancji i toksyn. Aby wątroba mogła w pełni wykonywać swoje zadania, niezbędna jest obecność odpowiednich substancji – enzymów. Do ich grona zaliczamy:

– aminotransferazę alaninową (ALT)

– aminotransferazę asparaginianową (AST)

Nie bez znaczenia dla prawidłowego funkcjonowania wątroby są także enzymy powiązane z nabłonkiem dróg żółciowych, czyli:

– fosfataza zasadowa (ALP)

– gamma-glutamylotranspeptydaza (GGTP).

Próby wątrobowe obejmujące wymienionej wyżej enzymy stanowią ważny punkt w diagnostyce chorób wątroby oraz dróg żółciowych. Będą również pomocne przy rozpoznaniu innych chorób przewodu pokarmowego m.in. zapalenia trzustki. 

Normy dla poszczególnych enzymów to:

  • ALT : 5-40 IU/l,
  • AST : 5-40 IU/l,
  • ALP : 30-120 IU/l, 
  • GGTP : poniżej 61 U/l (mężczyźni), poniżej 36 U/l (kobiety).

Próby wątrobowe – kiedy wykonać to badanie?

Jak wymieniliśmy wcześniej, próby wątrobowe pomagają w diagnostyce chorób wątroby oraz przewodów żółciowych. To bardzo istotne, ponieważ wątroba, jako organ, nie posiada unerwienia czuciowego. Właśnie stąd wzięło się powiedzenie, że „wątroba nie boli”. Jest to prawdą, gdyż brak włókien czuciowych sprawia, że nie czujemy bólu, kiedy wątroba ulegnie uszkodzeniu. Ból w okolicy prawego podżebrza, który może skłaniać ku diagnostyce chorób wątroby, pojawia się, kiedy zwiększa ona swój rozmiar i uciska na inne organy. Próby wątrobowe wykonujemy zatem przy podejrzeniu chorób takich jak:

– marskość wątroby,

– ostre lub przewlekłe zapalenie wątroby (spowodowane wirusami HBV lub HCV),

– toksyczne uszkodzenie wątroby.

Jak się okazuje, próby wątrobowe mogą być także przydatne w diagnostyce niewydolności krążenia, przy zawale serca lub w zachorowaniu na mononukleozę zakaźną (wywoływaną przez wirusa EBV). Możemy w tych sytuacjach zauważyć podwyższone stężenie enzymów wątrobowych.

Objawy, które powinny zasugerować wykonanie prób wątrobowych to:

– częste krwawienia z dziąseł oraz nosa,

– ból w okolicy prawego podżebrza,

– utrata masy ciała,

– brak apetytu,

– bolesne skurcze mięśni,

– nudności i wymioty,

– biegunka,

– zażółcona skóra lub białka oczu.

próby wątrobowe kiedy wykonać to badanie ból wątroby jakie badania zrobić

Bilirubina – ważny barwnik żółciowy

Kolejnym, piątym elementem prób wątrobowych jest pomiar stężenia bilirubiny we krwi. Jest to barwnik żółciowy, będący produktem rozpadu czerwonych krwinek. Ulegający rozpadowi hem, czyli składnik hemoglobiny, zostaje przekształcony właśnie do bilirubiny. Próby wątrobowe obejmują badanie stężenia bilirubiny całkowitej, czyli połączenia obu frakcji tego barwnika – wolnej oraz związanej. Podwyższona wartość bilirubiny sugeruje mechaniczną przyczynę żółtaczki, czyli:

– kamicę żółciową,

– zwłóknienie przewodów żółciowych,

– żółtaczkę poalkoholową,

– nowotwory trzustki, 

– uszkodzenie komórek wątroby. 

Norma bilirubiny całkowitej mieści się w przedziale: 0,2 – 1,1 mg/dl.

Próby wątrobowe – jak się przygotować do badania?

Chcąc wykonać próby wątrobowe, powinniśmy zgłosić się do laboratorium na czczo, w godzinach porannych. Czas wykonania badania ma znaczenie, ponieważ ALT wykazuje zmienność dobową. Warto pamiętać, że ostatni posiłek w dniu poprzedzającym badanie powinien być zjedzony nie później niż o godzinie 18:00. Na badanie prób wątrobowych w Vigor Point nie potrzebujesz skierowania. Zapraszamy w godzinach 8:00-10:00. Listę naszych placówek wraz z adresem oraz numerem kontaktowym znajdziesz TUTAJ. Jeśli zależy Ci na interpretacji wyników przez naszego specjalistę – poinformuj nas o tym wcześniej, abyśmy mogli zaplanować twoją wizytę w naszej placówce.