Zmęczenie, spadek libido, problemy z koncentracją, mniejsza masa mięśniowa, czy niższy poziom energii do działania to tylko wybrane objawy, które mogą wskazywać na niedobór testosteronu. Jeśli ich doświadczasz, niezbędna może się okazać diagnostyka testosteronu. Na szczęście jest ona dziś dostępna, dokładna i coraz prostsza do wykonania.
Oto najważniejsze wskazówki, kiedy warto zrobić badania, jakie parametry są najważniejsze, jak interpretować wyniki i co robić dalej.
Kiedy podejrzewać problemy hormonalne
Testosteron odpowiada za wiele ważnych funkcji w męskim organizmie. A ponieważ często kojarzony jest głównie z masą mięśniową i poziomem libido, stąd możesz nie wiedzieć, że niedobór tego hormonu jest przyczyną twoich dolegliwości i problemów zdrowotnych.
W rzeczywistości bowiem testosteron odpowiada między innymi za:
- regulację nastroju
- utrzymanie masy mięśniowej na właściwym poziomie,
- gęstość kości,
- metabolizm tłuszczów,
- produkcję i dojrzewanie plemników,
- funkcje poznawcze,
- poziom libido.
Zastanawiasz się, czy poziom testosteronu w Twoim organizmie jest prawidłowy, ale nie masz czasu lub ochoty na wizytę w laboratorium? Domowy test na testosteron to szybki i wygodny sposób na uzyskanie pierwszych odpowiedzi. Sprawdź, jak działa, kiedy może być pomocny i czy naprawdę warto mu zaufać.
Jeśli więc od pewnego czasu z niezrozumiałych powodów masz:
- wahania nastroju z przewagą tego gorszego,
- problemy z erekcją i utrzymaniem wzwodu,
- mniejsze zainteresowanie seksem,
- problem z utrzymaniem właściwej wagi ciała, czemu towarzyszy utrata masy mięśniowej,
- trudności z pamięcią i skupieniem uwagi,
- problemy ze snem,
przyczyna może leżeć w zbyt niskim poziomie męskiego hormonu. Stąd, jeśli kilka ze wspomnianych objawów utrzymuje się przez kilka tygodni, wskazana może być diagnostyka testosteronu.
Jakie badania zlecić i dlaczego
W przypadku podejrzenia niedoboru testosteronu powinieneś wykonać pełną diagnostykę, by uzyskać jak najdokładniejsze wyniki. Przede wszystkim ważny jest poziom:
- testosteronu całkowitego (TT) – czyli całego testosteronu znajdującego się w Twojej krwi, również tego w formie wolnej i tego, który związany jest z białkami,
- testosteron wolnego (FTST) – to aktywna biologicznie część testosteronu, która w sposób bezpośredni jest dostępna dla komórek i może na nie oddziaływać. I choć stanowi jedynie 1-5% testosteronu całkowitego, to ma duże znaczenie w diagnostyce problemów o podłożu hormonalnym.
Ważne jest, byś sprawdził oba te parametry, ponieważ zdarza się, że jeden z nich może być w normie. Tym samym oparcie diagnozy tylko na cząstkowych wynikach zaburzyłoby właściwą ocenę, choć objawy wskazywałyby na niedobory testosteronu.
Oprócz sprawdzenia poziomu testosteronu wolnego i całkowitego, należy też wykonać kilka dodatkowych badań, które pozwolą postawić właścią diagnozę.
Pomocne w tym mogą się okazać parametry:
- LH (hormon luteinizujący) – ten wytwarzany przez przysadkę mózgową hormon gonadotropowy stymuluje jądra do produkcji testosteronu, a jego poziom pozwala ocenić, czy problem leży w jądrze (hipogonadyzm pierwotny) czy w przysadce mózgowej (hipogonadyzm wtórny).
- FSH (hormon folikulotropowy) – pobudza produkcję białek wiążących hormony płciowe, w tym testosteron, a jego zbyt niski poziom może wskazywać na zaburzenia działania podwzgórza lub przysadki mózgowej, bo ma wpływ na poziom wytarzanych hormonów płciowych,
- SHBG (globulina wiążąca hormony płciowe) – wiąże się z całkowitym testosteronem, a jej zbyt wysoki poziom może oznaczać obniżenie poziomu testosteronu wolnego i tym samym zbyt małą jego ilość dostępną dla tkanek.
Diagnostyka testosteronu – jak interpretować wyniki
Tak zwane normy poziomu wolnego i całkowitego testosteronu mogą się różnić w zależności od laboratorium, w który robisz badanie oraz od twojego wieku. Zwykle jednak przyjmuje się, że
w przypadku mężczyzn poziom testosteronu w normie oznacza:
- testosteron wolny: 174-902 nmol/l,
- testosteron całkowity: 12-40 nmol/l.
Jeśli wynik poziomu testosteronu całkowitego masz w dolnej granicy, warto skonsultować to z lekarzem. Tym bardziej, gdy pojawiły się u Ciebie objawy, które mogą wskazywać na niedobory tego hormonu.
Przeczytaj także:
Poziom testosteronu – kiedy i jak sprawdzić
Niski poziom testosteronu może objawiać się na wiele sposób i wskazywać na różne problemy zdrowotne. Oto, co warto wiedzieć na ten temat.
Z kolei zbyt wysoki poziom testosteronu może świadczyć o:
- przyjmowaniu egzogennego testosteronu, co spotykane jest między innymi w kulturystyce,
- guzach hormonalnie czynnym (na szczęście zdarza się to rzadko),
- błędach laboratoryjnych.
Wyniki to jeden z elementów procesu diagnostycznego, które bierze też pod uwagę objawy, styl życia, wiek i ogólny stan zdrowia.
Jak się przygotować do badań
Choć samo badanie nie wymaga specjalnych przygotowań, to jeśli chcesz, aby wynik był jak najbardziej miarodajny:
- zadbaj o spokojny sen nocny, który nie powiniene być krótszy niż 7 godzin,
- na badanie zgłoś się między godziną 7:00 a 10:00 ze względu na dobowy rytm wydzielania testosteronu (najwyższy jest o 7 rano),
- nie jedz nic przed badaniem (możesz wypić nie więcej niż szklankę wody),
- na 24 godziny przez badaniam unikaj dużego wysiłku fizycznego,
- na dzień wcześniej odstaw też alkohol i papierosy (jeśli palisz i pijesz),
- unikaj sytuacji stresowych, to może doprowadzić do wzrostu kortyzolu, który ma wpływ na poziom testosteronu,
- nie przyjmuj suplementów diety zawierających między innymi ashwagandhę i DHEA,
- przekaż lekarzowi informację o wszystkich lekach, które przyjmujesz.
Co dalej po wynikach
Jeśli przeprowadzone badania potwierdzą wcześniejsze przypuszczenia i rzeczywiście masz niedobór testosteronu, może zdecydować, czy i co chcesz dalej zrobić. Do wyboru masz kilka sposobów działania, które mogą to zmienić.
Naturalne metody zwiększania poziomu testosteronu w organizmie
Na produkcje tego męskiego hormonu płciowego może mieć wpływ między innymi:
- zmiana stylu życia:
- więcej snu, najlepiej zgodnego z rytmem dobowym,
- mniej stresu i korzystanie z technik radzenia sobie z nim oraz technik relaksacyjnych,
- regularna aktywność fizyczna dostosowana do Twoich aktualnych możliwości,
- dieta bogata w zdrowe tłuszcze, białka, warzywa i wolna od niezdrowej, przetworzonej żywności,
- dobrze dobrana (najlepiej przez lekarza) suplementacja, która dostarczy do organizmu witaminę D, cynk, magnez, ashwagandhę, ,
- redukcja masy ciała, zwłaszcza, gdy masz nadwagę, w tym tłuszcz trzewny.
Zastępcza terapia hormonalna dla mężczyzn (TRT)
To jeden z najskuteczniejszych sposobów na uzupełnienie niedoborów testosteronu, która warto rozważyć jeśli chcesz przywrócić równowagę hormonalną w organizmie. W celu uzyskania szczegółowych informacji umów się na wizytę do lekarza, który zajmuje się tego rodzaju terapią. Możesz to zrobić zarówno w formie zdalnej, jak i w gabinecie w wybranej placówce.
Na pewno warto zacząć od metod naturalnych, które nie tylko powinny wpłynąć na poziom testosteronu, ale przynieść też wiele innych korzyści. Co ważne, są one też ważnym elementem terapii hormonalnej, jeśli się na nią zdecydujesz i przejdziesz proces kwalifikacyjny.
Źródło:
- www.doz.pl/czytelnia/a15911-LH_lutropina__badanie_normy_za_niska_za_wysoka._Wskazania_i_interpretacja_wynikow_hormonu_luteinizujacego
- medlineplus.gov/lab-tests/shbg-blood-test/
- invimed.pl/badania/fsh#u-mezczyzn
- www.webmd.com/a-to-z-guides/testosterone-test
- www.doz.pl