Stawy to element w Twoim ciele, bez którego nie mógłbyś się poruszać. Są tak samo ważne, jak kości i mięśnie, ale nie są ich częścią. Stanowią połączenie między kośćmi i pozwalają im na poruszanie się w stosunku do siebie. Kiedy więc piszesz na klawiaturze, idziesz, zginasz rękę, obracasz nadgarstkiem, czy wykonujesz inne, bardziej skomplikowane ruchy, robisz to dzięki stawom. Dlatego kiedy pojawia się ból stawów, wpływa on bardzo mocno na codzienne funkcjonowanie i może je skutecznie zaburzyć. Co może być jego przyczyną?
Czym tak naprawdę jest ból stawów?
Ból stawów zwykle pojawia się w miejscu, które dany staw zajmuje w Twoim organizmie. Może to być skutkiem zarówno schorzeń, które dotyczą jego struktur, czyli ścięgna, kaletki maziowej lub więzadła, jak i tych, które obejmują inne części ciała. Nie zawsze bowiem źródło bólu jest w tym samym miejscu, w którym go odczuwasz.
Ból stawów może pojawiać się sporadycznie i samoczynnie mijać albo też towarzyszyć Ci każdego dnia, niezależnie od rodzaju aktywności czy też pozycji, jaką przyjmuje Twoje ciało w danej chwili. Jeśli nie minie w przeciągu kilku dniu, powinieneś umówić się na konsultację medyczną do lekarza, który sprawdzi, co może być przyczyną bólu stawów.
Które stawy bolą najczęściej?
Stawy zwykle bolą w miejscach, które są najwięcej eksploatowane i jednocześnie kluczowe dla codziennej aktywności. Bólu możesz doświadczyć w kolanach, biodrach, barkach, nadgarstkach i palcach dłoni. Zdarza się, że dochodzi do tego zaczerwienienie lub opuchlizna, co ma miejsce w sytuacji, gdy przyczyną jest konkretny uraz. Co innego, gdy ból obejmuje kilka stawów i do tego jest przewlekły. Jeśli dodatkowo nie mija po kilku dniach oraz pojawia się gorączka i poranna sztywność stawów, nie lekceważ tego. Umów się do lekarza, który sprawdzi, co jest przyczyną bólu i zdecyduje o odpowiednim leczeniu.
Co może być przyczyną bólu stawów?
Przyczyn bólu stawu jest wiele i dzielą się one na niezapalne i zapalne. Mogą być związane z przeciążeniem struktur, które je otaczają, czy więzadeł torebek stawowych i ścięgien. Dochodzi do tego między innymi po intensywnym treningu lub ciężkiej, obciążającej stawy pracy.
Inne przyczyny mogą stać za problemem ze stawami u osób starszych, które z racji wieku często cierpią na choroby zwyrodnieniowe.
Jeśli zaś chodzi o osoby młode, to bólowi mogą towarzyszyć inne objawy, co wymaga dodatkowej diagnostyki zleconej przez lekarza.
Ból stawów może Ci towarzyszyć również w sytuacji, gdy przyjmujesz niektóre leki. Jeśli tak się dzieje, koniecznie porozmawiaj o tym ze swoim lekarzem.
Problemy ze stawami są też udziałem osób cierpiących na nadwagę i otyłość, co jest wynikiem wywołanego przez nadmiar kilogramów, zbytniego obciążania narządu ruchu.
Braki witaminowe
Jeśli ból stawów nie będzie mijał, możesz zrobić badania krwi i w ten sposób sprawdzić poziom witamin w organizmie. Okazuje się, że zbyt niski poziom witaminy C ma znaczący wpływ na ograniczenie produkcji kolagenu, a to bardzo ważny składnik, gdy chodzi o strukturę stawów i konsystencję mazi stawowej.
Istotną funkcję pełni też witamina K. Jej niedobory w Twoim organizmie mogą skutkować zbyt dużą aktywnością osteoklastów. To komórki kościogubne, które potrafią rozpuszczać tkankę kostną i odpowiadają za jej resorpcję. Są bardzo przydatne w procesach zrostu po złamaniach, w chorobach kości, czy też przy prawidłowym kształtowaniu się kości. Ich główną funkcją jest niszczenie kości i usuwanie z nich starych tkanek. Jeśli więc będzie ich zbyt dużo, mogą ostatecznie doprowadzić do degeneracji stawów.
Ból stawów może też być spowodowany niedoborami dwóch innych ważnych składników. Są to:
Chondroityna
To produkowany przez Twój organizm, organiczny związek chemiczny, który należy do grupy glikozoaminoglikanów. W mazi opływającej chrząstkę stawową występuje w postaci siarczanu, a jego głównym zadaniem jest zminimalizowanie tarcia, do jakiego dochodzi między powierzchniami ruchomych części stawów. Ma też wpływ na elastyczność stawu.
Glukozamina
Również występuje naturalnie w Twoim organizmie. To aminocukier, który jest budulcem związków występujących w chrząstce stawowej i tym samym ma pozytywny wpływ na kondycję danego stawu.
Zbyt niski poziom tych składników może też powodować sztywność stawów.
Choroby, w trakcie których może pojawić się ból stawów
Ze względu na to, iż ból jest często jednym z kilku objawów, powinieneś zgłaszać to lekarzowi. Nie jesteś w stanie sam stwierdzić, jaka jest prawdziwa przyczyna dolegliwości bólowych. Dopiero w trakcie badania może się okazać, że bolące stawy są jednym z objawów:
- infekcji:
- wirusowej, w tym grypy,
- bakteryjnej,
- choroby zwyrodnieniowej stawów,
- reumatoidalnego zapalenia stawów, kiedy to bolą stawy rąk i nadgarstków oraz ścięgna i pochewki ścięgien,
- dny moczanowej,
- łuszczycowego zapalenia stawów,
- młodzieńczego idiopatycznego zapalenia stawów,
- nowotworów kości lub chrząstki,
- chorób zapalnych jelit.
Kiedy powinieneś zgłosić się do lekarza?
Jak widzisz, ból stawów często nie wskazuje jednoznacznie na konkretną przyczynę. Dlatego tak ważna jest konsultacja medyczna, w trakcie której dowiesz się, co Ci dolega i jak możesz uwolnić się od bólu stawów. Umów się więc na wizytę, jeśli:
- stawy nie tylko bolą, ale też pojawił się obrzęk, ocieplenie lub zaczerwienienie stawu oraz odczuwalne ograniczenie jego ruchomości,
- czujesz zmęczenie,
- masz gorączkę,
- bolą cię mięśnie,
- straciłeś apetyt lub niepokojąco zmniejszyła się masa Twojego ciała,
- ból stawów jest na tyle mocny, że nie pozwala Ci spać i wybudza Cię ze snu,
- masz problemy z rozruszaniem się w godzinach porannych.
Tylko w ten sposób będziesz mógł usunąć przyczynę, a nie tylko działać na objawy w postaci bólu stawów. Pamiętaj, że podobnie jak ma to miejsce w przypadku wielu innych chorób, tak i tu czas rozpoczęcia leczenia ma znaczenie.
Na co powinieneś zwrócić uwagę, gdy pojawi się ból stawów?
Gdy bolą stawy, od pierwszych chwil, gdy tylko się pojawią dolegliwości, powinieneś bacznie obserwować wszystko, co im towarzyszy. Zaznacz w kalendarzu, kiedy wszystko się zaczęło oraz dni, w których ból ten się pojawia.
Poza tym warto zapisywać konkretne przyczyny bólu stawów, jeśli takowe miały miejsce. To mogło być przeciążenie, incydent w trakcie uprawiania sportu, czy też powtarzalne czynności, które mogłyby powodować mikro urazy.
Ważna jest też dokładna lokalizacja bólu, czyli które stawy obejmuje oraz czy za każdym razem odczuwasz go w tym samym miejscu.
Zwróć też uwagę na to, czy ból pojawia się tylko w chwili poruszania stawem, czy może boli w stanie spoczynku. Poza tym, zaobserwuj, jak wygląda dany staw oraz jaki jest poziom jego ruchomości. Czy czujesz ograniczenie, sztywność (między innymi po nocnym odpoczynku), albo ból, który wybudza Cię ze snu.
Te oraz inne informacje mogą okazać się bardzo cenne w trakcie wywiadu medycznego. Lekarz może Cię zapytać o różne okoliczności, w których pojawia się ból stawów. Rozmowa może też dotyczyć zdrowia osób należących do Twojej rodziny, które również miały problemy ze stawami. To istotne informacje, które mogą naprowadzić lekarza na prawdziwą przyczynę Twoich dolegliwości związanych ze stawami.