Gospodarka hormonalna u mężczyzn i kobiet to bardzo ważny element, który wpływa na prawidłowe funkcjonowanie całego organizmu. U przedstawicieli obu płci hormony mogą jednak odpowiadać za inne procesy i pełnić inne funkcje. Zdarza się też, że ich poziom jest albo za wysoki, albo za niski. W obu przypadkach może to skutkować zaburzeniem równowagi i problemami zdrowotnymi, które dotykają różnych obszarów ciała.
Rola hormonów w ciele mężczyzny i kobiety
Zanim dojdzie do urodzenia, hormony już determinują wiele aspektów nowego życia. Również to, jakiej orientacji seksualnej będzie mały człowiek, który właśnie przyszedł na świat. Podstawowa wiedza na temat biologii i genetyki, pomaga zrozumieć nie tylko skąd się biorą cechy charakteru i zainteresowania, ale też preferencje seksualne, które są czymś naturalnym w życiu każdego z nas.
Hormony — jak bardzo są ważne
Rola hormonów, które wytwarza twój organizm, jest wieloraka i jednocześnie kluczowa, gdy chodzi o działanie całego organizmu. Nie sposób w jednym krótkim artykule omówić je wszystkie, ale warto choć trochę wiedzieć zarówno na temat ich roli, jak i zaburzeń, do których nierzadko dochodzi. Poza tym wciąż nie poznano do końca wszystkich mechanizmów działania hormonów w ciele człowieka.
Większość hormonów jest takich samych w ciele przedstawicieli obu płci, ale mogą występować w różnym stężeniu. Koordynują i regulują procesy chemiczne w tkankach i komórkach oraz odpowiadają za prawidłowe działanie różnorodnych procesów wynikających z fizjologii. Dzięki temu organizm może prawidłowo funkcjonować bez względu na zmieniające się warunki otoczenia.
O tym, jak rozległy jest zakres ich działania i ważna rola, jaką pełnią, świadczą te oto wybrane funkcje hormonów w ciele człowieka:
- regulacja:
- procesów trawienia,
- gospodarki wodnej,
- ciśnienia osmotycznego,
- procesów wzrostu,
- przewodzenie bodźców nerwowych,
- kontrola procesów, które związane są z funkcjami rozrodczymi,
- wpływ na:
- określone narządy oraz tkanki,
- wygląd,
- odczucie głodu i pragnienia,
- nastrój,
- odpowiedzialność za:
- wzrost,
- dojrzewanie,
- starzenie się organizmu,
- dbałość o:
- rytm dobowy,
- prawidłową temperaturę ciała,
- przemianę cukrów u tłuszczy.
Hormony w ciele kobiety
Jednym z najważniejszych hormonów w ciele kobiety jest estrogen. To typowo żeńskie hormony, które regulują procesy rozrodcze oraz odpowiadają za kobiece dojrzewanie i miesiączki. Ich wpływ uwidacznia się też w sylwetce, bo to dzięki nim kobietom rosną piersi, poszerzają się biodra, a talia robi się smuklejsza, niż u mężczyzn. Ich poziom wpływa też na kobiece libido. Oprócz estrogenu bardzo ważny jest też progesteron i prolaktyna, które odgrywają ważną rolę w procesie prokreacji i karmienia piersią.
Gospodarka hormonalna u mężczyzn
Z kolei u mężczyzn od wieków prym wiedzie testosteron wytwarzany przez jądra. To on odpowiada za rozwój męskich narządów płciowych w okresie płodowym i dojrzewania. Wpływa na męskie libido, kształtuje popęd seksualny i wytwarzanie nasienia. To on również bierze czynny udział w procesie rozwijania typowo męskich, wtórnych cech płciowych, czyli budowy ciała, głosu i owłosienia. Dzięki niemu też mężczyźni mogą budować masę mięśniową, ponieważ to właśnie testosteron wpływa na anabolizm, czyli pobudzanie syntezy białek.
Do innych hormonów, które pełnią ważne funkcje w ciele mężczyzny, należy też estradiol, który związany jest z płodnością mężczyzn ze względu na odpowiedzialność za ruchliwość plemników.
Zaburzenia hormonalne u mężczyzn i kobiet — jak się objawiają i czym skutkują
Świadomość tego, jak dużo hormonów wydzielanych jest w ciele człowieka, powinna skłaniać do tego, by dbać o ich odpowiedni poziom. Niestety, rzeczywistość w przypadku wielu osób jest zupełnie inna, dlatego zaburzenia hormonalne nie należą do rzadkości.
Zaburzenia hormonalne u kobiet
Zaburzona gospodarka hormonalna u kobiet może objawiać się na wiele sposobów. Poza tym, w pewnym wieku dochodzi w ich organizmie do wielu bardzo dokuczliwych zmian na tle hormonalnym, co związane jest z menopauzą i powolnym wygaszaniem funkcji rozrodczych. Gdy dodamy do tego dolegliwości wynikające z nieprawidłowej pracy organów produkujących hormony, niezbędna może okazać się pomoc medyczna.
O tym, że poziom hormonów w organizmie kobiety odbiega od normy, może świadczyć między innymi:
- nasilenie objawów zespołu napięcia przedmiesiączkowego,
- zaburzenia cyklu miesiączkowego,
- nienaturalnie duże owłosienie na nogach, twarzy i brzuchu,
- wypadanie włosów,
- spadek libido,
- trądzik estrogenowy,
- duże i częste wahania nastroju,
- problemy z zajściem w ciążę,
- problemy z utrzymaniem prawidłowej wagi pomimo zdrowego odżywiania i zbilansowanej diety,
- występowanie spektrum zaburzeń afektywnych.
Jak wygląda leczenie zaburzeń hormonalnych u kobiet?
O tym, która metoda leczenia okaże się najlepsza, decyduje lekarz w porozumienia z pacjentką. Jej dobór zawsze zależy od przyczyn i objawów, których ona doświadcza. Dlatego bardzo ważne jest przeprowadzenie niezbędnych badań i wywiadu medycznego, na podstawie których lekarz może zaplanować najskuteczniejszą formę terapii. W celu złagodzenia objawów wynikających z wejścia w okres menopauzy może to być zastępcza terapia hormonalna. W przypadku problemów z tarczycą zwykle niezbędne okazuje się dożywotnie przyjmowanie leków.
Oprócz typowo medycznych sposobów na wyrównanie poziomu hormonów istotną funkcję pełni dobrze dobrana dieta, stosowanie technik relaksacyjnych i radzenia sobie ze stresem oraz zwiększenie aktywności fizycznej.
Zaburzenia hormonalne u mężczyzn
Choć mężczyźni nie doświadczają skutków menopauzy, również oni nie są wolni od skutków nieprawidłowego poziomu hormonów. Tym, co szczególnie daje o sobie znać, głównie, choć nie tylko mężczyznom w średnim i starszym wieku, jest niedobór testosteronu. Zbyt niski poziom tego ważne hormonu potrafi mocno zaburzyć funkcjonowanie całego organizmu i negatywnie wpłynąć na relacje partnerskie.
Przeczytaj także: Trt testosteron – kiedy wdrożyć terapię testosteronem?
Do najczęstszych objawów spadku testosteronu u mężczyzn, należą:
- zaburzenia:
- popędu seksualnego,
- wzwodu,
- snu,
- ginekomastia,
- wahania nastroju,
- obniżenie aktywności seksualnej,
- zanik owłosienia charakterystycznego dla mężczyzn,
- niska masa kostna,
- depresja,
- otyłość,
- utrata siły i masy mięśniowej.
- hipogonadyzm.
Leczenie zaburzeń hormonalnych u mężczyzn
Podobnie, jak ma to miejsce w przypadku kobiet, tu również kluczowa jest przyczyna nieprawidłowego poziomu hormonów, gdy chodzi o wybór metody leczenia. Choć głównym celem terapii hormonalnej jest przywrócenie równowagi, to nie ma tu jednego sposób, który zadziała przy każdej dolegliwości. W przypadku obniżonego poziomu testosteronu może to być zastępcza terapia hormonalna dla mężczyzn. Ważne jednak, by nie przeprowadzać jej na własną rękę. Przed jej rozpoczęciem niezbędne jest bowiem wykonanie badań, które potwierdzą, że to właśnie braki hormonalne są przyczyną konkretnych dolegliwości.
Dobrze funkcjonująca gospodarka hormonalna u mężczyzn i kobiet to temat, którym na pewno warto się zainteresować. Ważne jednak, by nie robić tego dopiero, gdy pojawią się problemy zdrowotne. Dlatego jak najbardziej wskazana jest profilaktyka w postaci cyklicznych badań kontrolnych, dobrze dobranej diety, umiarkowanej aktywności fizycznej i redukcji stresu w codziennym życiu.