Witamina D to jeden z ważniejszych związków organicznych, niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania Twojego organizmu. Jeśli więc do tej pory nie interesowałeś się jej działaniem, masz okazję to zmienić. To, że jest potrzebna, to jedno, ale o wiele ważniejsze jest to, jak bardzo. Już sam fakt, że potrzebujesz jej nie tylko do prawidłowego funkcjonowania, ale też do ochrony przez śmiertelnymi chorobami, powinien wzbudzić Twoje zainteresowanie. A to tylko niewielka część jej wyjątkowych właściwości.
Słów kilka na temat samej witaminy D
Dla Ciebie jako człowieka, ważne są dwie formy witaminy D. Jedna z nich to witamina D2, czyli ergokalcyferol, a druga to witamina D3, czyli cholekalcyferol. Witaminę D2 możesz pozyskać w ramach diety, gdyż jest syntetyzowana przez rośliny. Gorzej jest z witaminą D3, ponieważ jedyną naturalną drogą, którą możesz dostarczyć ją swojemu organizmowi, jest synteza skórna pod wpływem promieniowania słonecznego UVB. Gdy przebywasz na słońcu, 7-dehydrocholesterol reaguje z promieniami ultrafioletowymi B (UVB) o długościach fal 270–300 nm, wytwarzając w ten sposób witaminę D3, która następnie przechowywana jest we krwi jako kalcydiol (25-hydroksy- witamina D). W ten sposób możesz zaspokoić nawet 90% dziennego zapotrzebowania.
Pozyskane witaminy D2 i D3 są nieaktywnymi metabolicznie prekursorami, niezbędnymi do dalszego powstawania witaminy D w organizmie. To zaś ma miejsce w nerkach i wątrobie, gdzie obie są hydroksylowane, tworząc tym samym:
- 25-hydroksywitaminę D (25 (OH) wit.D), czyli nieaktywną formę „magazynującą”
- oraz 1,25-dihydroksywitaminę D. 1,25 (OH)2D, biologiczną formę aktywną (hormonalną), ściśle kontrolowaną przez organizm.
Jedną z ważniejszych funkcji, jaką w Twoim organizmie pełni witamina D, jest utrzymanie prawidłowego poziomu wapnia i fosforu we krwi. W ten sposób, pomaga ona w tworzeniu i utrzymaniu mocnych kości. Jednak to nie wszystko.
Witamina D3 może uratować Ci życie
Choć to bardzo poważne stwierdzenie, to jak sugerują badania, podwyższony poziom nieaktywnej formy magazynującej witaminy D, czyli 25 (OH) Vit.D we krwi, może stanowić skuteczną ochronę przed:
- cukrzycą,
- nadciśnieniem,
- osteoporozą,
- kilkoma chorobami autoimmunologicznymi,
- niektórymi nowotworami.
To całkiem sporo, jak na jedną witaminę, dlatego tym bardziej warto zainteresować się jej poziomem w swoim organizmie.
Jak więc zapewnić sobie jej odpowiedni poziom? To pytanie jest nie tylko ważne, ale też dość trudne. Wszystko przez to, że to samo słońce, które jest niezbędne do pozyskania witaminy D3, może wywołać groźnego raka skóry. Z kolei zmniejszony poziom witaminy D3 może zwiększyć ryzyko zachorowania na poważne choroby, w tym na pojawienie się czerniaka skóry.
Co zrobić w tej na pierwszy rzut oka, patowej sytuacji?
Nie wpadaj w skrajności
Rzadko kiedy skrajne rozwiązania przynoszą wymierne korzyści i tak jest też w przypadku pozyskiwania witaminy D3. Możesz pomyśleć, że wystarczy każdy słoneczny weekend spędzić na plaży lub na basenie, byś nie musiał się martwić o jej poziom w organizmie. Zapominasz jednak, że narażasz się w ten sposób na uszkodzenie skóry, łącznie z zachorowaniem na raka. Oparzenia słoneczne to jedna z najszybszych dróg, która do tego prowadzi.
Skoro tak, to może lepiej unikać nadmiaru słońca, a większość czasu spędzać w domu lub miejscach zacienionych. W ten sposób jednak wpadniesz w drugą skrajność, która uniemożliwi Ci syntezę witaminy D3 w skórze, a tym samym jej poziom zacznie spadać. Do czego może to doprowadzić, już wiesz.
Na szczęście jest trzecie wyjście.
Wszystko z umiarem i o właściwej porze
Okazuje się, że taka sama dawka promieniowania UVB może zarówno doprowadzić do zachorowania na czerniaka skóry, jak i chronić przed jego pojawieniem się. Jak to możliwe?
Otóż wystarczy, że będziesz mądrze, z umiarem i w odpowiednich porach dnia korzystał ze słońca. Zamiast eksponować ciało na słońce przez kilka godzina w ciągu dwóch dni, korzystaj z kąpieli słonecznych w mniejszych ilościach, ale codziennie. Dawka promieniowania UVB będzie wtedy odpowiednio mniejsza, ale za to przyjmowana regularnie.
Ważna jest też pora dnia, kiedy dłużej przebywasz na słońcu. Idealnym czasem jest wczesny ranek i późne popołudnie. Pamiętaj jednak, że ze względu na położenie geograficzne Polski, efektywna synteza skórna witaminy D zachodzi w godzinach między 10.00 a 15.00. Na szczęście wystarczy, że przez ok. 15 minut wystawisz minimum 18% ciała niezabezpieczonego filtrami przeciwsłonecznymi na działanie promieni słonecznych, by pozyskać dla siebie odpowiednią ilość witaminy.
Czy to wystarczy?
Wiesz już, że obniżony poziom 25-hydroksywitaminy D może zwiększyć ryzyko pojawienia się czerniaka skóry i innych, groźnych dla zdrowia i życia chorób. Teraz musisz zadbać o odpowiedni poziom witaminy D3 w organizmie przez cały rok, co nie jest łatwe. Wszystko przez to, że jej synteza z udziałem promieni słonecznych, nie jest możliwa od września do kwietnia.
By temu zaradzić. nie wystarczy zadbać o przebywanie na słońcu w miesiącach letnich, unikając ryzyka nadmiernej ekspozycji na promienie UVB. Trzeba też znaleźć źródło pozyskania witaminy D w pozostałe miesiące roku. To jedyny skuteczny sposób na utrzymanie odpowiedniego poziomu witaminy D w surowicy i uchronienie się przed groźnymi chorobami.
Kiedy zbadać poziom witaminy D3 – objawy i zalecenia
Teraz już wiesz, że witamina D3 jest syntezowana w twojej skórze pod wpływem działania promieniowania UV. Zapewne zastanawiasz się, dlaczego wciąż napotykasz na reklamy witaminy D3 w postaci suplementu diety – czy to w telewizji, radio lub Internecie. Pomimo tego, że nasz organizm potrafi sam wytworzyć tę witaminę, wraz z upływem lata i ciepłych dni, potrzebujemy wspierać się witaminami dostarczanymi z zewnątrz. Okres jesieni, zimy, a także początku wiosny nie niesie ze sobą wielu słonecznych dni. Właśnie dlatego konieczne jest zażywanie w tym okresie dodatkowych witamin, w tym witaminy D.
Możemy ją znaleźć pod postacią tabletek lub kropli, wszystkie te preparaty są dostępne bez recepty w aptece. Zanim jednak udamy się na zakupy, warto zbadać poziom witaminy D3 we krwi. Dzięki temu będziesz wiedzieć, czy już potrzebujesz włączyć do swojej diety ten suplement, czy ilość, którą wytworzył twój organizm podczas lata, będzie wystarczająca jeszcze na najbliższe miesiące. Aby to sprawdzić, wystarczy udać się do najbliższej placówki Vigor Point (lista placówek dostępna jest pod tym LINKIEM) i wykonać badanie stężenia witaminy D3 we krwi.
Stężenie witaminy D we krwi – normy
Optymalne stężenie witaminy D we krwi powinno mieścić się w pewnych normach, dostosowanych do wieku pacjenta. Za prawidłową wartość dla osób dorosłych uznajemy wynik 31-50 ng/ml, z kolei dla seniorów wartość ta wynosi minimum 40 ng/ml. W przypadku młodzieży poziom witaminy D3 we krwi powinien utrzymywać się powyżej 23 ng/ml. Za umiarkowany niedobór uznajemy wartości 11-20 ng/ml, a pacjenci ze stężeniem witaminy D3 we krwi poniżej 10 ng/ml zmagają się z ciężkim niedoborem. Zażywanie dużych dawek witaminy D3, bez uprzedniej oceny jej stężenia we krwi może doprowadzić do znacznej nadwyżki tej witaminy we krwi. Możemy wtedy odczuwać toksyczne działanie tej witaminy, jeśli jej stężenie we krwi przekroczy 150 ng/ml. Przedawkowanie witaminy D3 może objawiać się objawami zatrucia:
– dolegliwościami ze strony układu pokarmowego: nudności, wymioty, ból brzucha,
– brak apetytu,
– osłabienie,
– nadmierne uczucie pragnienia,
– ból głowy, ból oczu,
– drgawki,
– nadpobudliwość,
– wzmożone oddawanie moczu,
– zaburzenia pracy mózgu, problemy z pamięcią i koncentracją.
Witamina D – kiedy najlepiej zbadać jej poziom we krwi?
Ocena stężenia witaminy D we krwi jest prostym badaniem, które można wykonać w jednej z placówek Vigor Point. Co więcej, badanie to nie wymaga szczególnego przygotowania. Do badania pobierana jest krew z żyły łokciowej. Chociaż pobrania odbywają się najczęściej w godzinach porannych, nie ma konieczności przybywania na czczo (chyba że jednocześnie zdecydujesz się również na ocenę stężenia innych parametrów krwi). Zaleca się, żeby zbadać poziom witaminy D3, jeśli podejrzewamy u siebie zaburzenia gospodarki wapniowo-fosforanowej. Mowa tutaj o:
– częstych złamaniach kości, nawet podczas urazu o niewielkiej sile,
– pogorszeniu odporności,
– przewlekłych biegunkach,
– problemach ze snem,
– krzywicy kości,
– bólach stawowo-mięśniowych.
Zanim witamina D zagości wśród Twoich suplementów diety, zgłoś się na badanie krwi do Vigor Point, aby ocenić poziom tej witaminy w Twojej krwi. Dzięki temu dowiesz się, czy w Twoim organizmie występuje niedobór i konieczna jest dodatkowa suplementacja. Może się również okazać, że przyjmowanie witaminy D3 może doprowadzić do jej nadmiaru w organizmie i zatrucia. Dochodzi do tego, kiedy poziom witaminy D3 we krwi jest wystarczająco wysoki, a pacjenci dodatkowo ją suplementują, nie znając stężenia tej witaminy w swojej krwi.