Jeśli choć raz zarwałeś noc lub kilka z rzędu, z pewnością bardzo szybko przekonałeś się, że bez snu i to dobrej jakości, nie jesteś w stanie prawidłowo funkcjonować w ciągu dnia. Błędne przekonanie, że wystarczy ci 4 godziny na nocny odpoczynek, odbiło się w postaci spadku energii, skupienia, refleksu i kreatywnego myślenia w ciągu dnia. Niestety, im więcej nocy zarywasz, w tym gorszej kondycji jesteś, a Twoja wydajność fizyczna i psychiczna diametralnie spada. Co jednak, jeśli chcesz, ale z jakiegoś powodu nie możesz zasnąć, a nawet, jeśli Ci się to uda, to sen jest przerywany i słabej jakości? Wówczas powinieneś dowiedzieć się, jakie są przyczyny bezsenności i podjąć kroki do wyeliminowania tego problemu ze swojego życia.
Oto kilka wskazówek, które mogą Ci w tym pomóc i jednocześnie stać się wstępem do pogłębionej diagnostyki, jeśli takowa okaże się konieczna.
Kiedy można mówić o bezsenności — najczęstsze objawy
Świadome czuwanie i wykorzystywanie godzin nocnych na pracę, rozrywkę lub inne zajęcia, to jeszcze nie bezsenność. Brak snu wynika tu bowiem z Twojego wyboru, co w każdej chwili możesz zmienić.
Jeśli jednak:
- mija wiele czasu, odkąd się kładziesz do chwili, gdy zasypiasz,
- budzisz się w środku nocy lub wcześniej niż planowałeś i masz problemy z ponownym zaśnięciem,
powinieneś dokładniej się temu przyjrzeć. Tym bardziej, jeśli po źle przespanej nocy:
- czujesz się zmęczony,
- nie możesz się skupić,
- masz osłabiony refleks,
- czujesz się senny,
- brakuje ci energii i realizacja zadań w pracy zajmuje ci więcej czasu, niż powinna,
- jesteś rozdrażniony i brakuje ci cierpliwości,
sprawdź, dlaczego tak się dzieje i jakie mogą być przyczyny bezsenności.
Domowy test na poziom testosteronu
Jedną z przyczyn bezsenności u mężczyzn jest zbyt niski poziom testosteronu. Wstępnie możesz to sprawdzić bez wychodzenia z domu. A jeśli Twoje przypuszczenia się sprawdzą, umów się na konsultację i wykonaj niezbędne badania.
Możliwe przyczyny bezsenności
Bezsenność może być związana zarówno z prowadzonym przez Ciebie stylem życia, jak i zaburzeniami psychicznymi i chorobami. Wiele też zależy od tego, jak długo zmagasz się z tym problemem. Możesz bowiem cierpieć na bezsenność przygodną, krótkotrwałą lub przewlekłą. Im dłużej zwlekasz z podjęciem działań, które usuną przyczyny i przywrócą Ci prawidłowy sen, tym stan ten będzie się pogłębiał. Coraz bardziej też będzie wpływał na Twoje codzienne funkcjonowanie.
Jeśli więc chcesz się wysypiać, czas by poznać możliwe przyczyny bezsenności, które Ci to utrudniają.
Złe nawyki związane ze stylem życia a bezsenność
Twój styl życia ma wpływ nie tylko na ogólny stan zdrowia, ale też na jakość Twojego snu. Oznacza to, że długotrwałe negatywne nawyki mogą skutecznie utrudniać zasypianie i regenerację podczas nocnego odpoczynku.
Mowa tu między innymi o:
- aktywności fizycznej — jej brak lub zbyt mała ilość nie sprzyja głębokości i jakości Twojego snu, dlatego zadbaj o to, by regularnie ćwiczyć w ciągu dnia (nie przed snem) i w ten sposób regulować rytm dobowy, zmniejszać stres i pobudzać wydzielanie endorfin,
- jakości i czasie spożywanych posiłków — na 2-3 godziny przed snem nie powinieneś już nic jeść, a do tego ograniczyć spożywanie płynów do minimum, natomiast kolacja powinna być przede wszystkim lekkostrawna,
- życiu w ciągłym stresie — jeśli nie jesteś w stanie go wyeliminować, stosuj codziennie wybrane techniki radzenia sobie ze stresem, a jeśli okaże się to niewystarczające, skorzystaj z pomocy specjalisty,
- zbyt późnym kładzeniu się spać — im później kończysz różne aktywności, tym trudniej będzie Ci zasnąć, a Twój sen będzie gorszej jakości.
Przyczyny bezsenności w postaci chorób psychicznych i fizycznych
Bezsenność może też być jednym z objawów chorób, które wymagają leczenia lub terapii. W przypadku Twojej psychiki, problemy z zasypaniem i utrzymaniem wartościowego snu podczas nocy, mogą być oznaką depresji, fobii, nerwicy lękowej, zespołu stresu pourazowego lub choroby afektywnej dwubiegunowej. Problemy ze snem mają też osoby uzależnione od leków, narkotyków i alkoholu.
W każdej z tych sytuacji niezbędna może być pomoc psychologiczna lub psychiatryczna, z której powinieneś jak najwcześniej skorzystać.
Może się jednak okazać, że to nie zaburzenia psychiczne, a schorzenia fizyczne są odpowiedzialne za bezsenność. Dlatego tym bardziej nie lekceważ problemów ze snem. Zwłaszcza, gdy utrzymują się przez dłuższy czas. Mogą bowiem wskazywać na:
- cukrzycę,
- obturacyjny bezdech senny,
- zespół niespokojnych nóg,
- choroby nowotworowe,
- reumatoidalne zapalenie stawów,
a to tylko wybrane możliwe przyczyny bezsenności.
Niski poziom testosteronu a bezsenność
Twój sen to czas na regenerację całego organizmu, w tym na produkcję i uwalniane hormonów. Zapewnia to przede wszystkim odpowiednia ilość głębokiego snu, którego osobom cierpiącym na bezsenność brakuje. Im dłużej zwlekasz ze skorzystaniem z pomocy specjalisty w celu sprawdzenia, jakie są przyczyny bezsenności i rozpoczęciem terapii, tym bardziej odbija się to na Twoim zdrowiu.
Przeczytaj także: Czy brak snu może wpływać na poziom hormonów?
Jednym z hormonów, którego poziom może wpływać na jakość Twojego snu, jest testosteron u mężczyzn i estrogen u kobiet (niski poziom między innymi zaburza regularność miesiączek). Jeśli jesteś mężczyzną w średnim lub starszym wieku i cierpisz na bezsenność, powodem może być zbyt niski poziom testosteronu. Warto to sprawdzić, ponieważ w tym przypadku dochodzi do zapętlania się przyczyny i skutku. Z jednej strony niedobór testosteronu może być jedną z przyczyn bezsenności, a z drugiej, długotrwałe niedobory snu mogą skutkować obniżaniem poziomu tego ważnego hormonu płciowego.
Niezależnie, jakie są przyczyny bezsenności w Twoim przypadku, nie powinieneś lekceważyć tego rodzaju zaburzeń. Dlatego zacznij od ich zdiagnozowania, być mógł rozpocząć odpowiednią terapię lub wprowadzić niezbędne zmiany do swojego dotychczasowego stylu życia. Może się bowiem okazać, że już wyeliminowanie kilku niezdrowych nawyków pomoże Ci zasnąć, a z czasem wpłynie też na poprawę jakości nocnego odpoczynku.